Cordoba - mezquita

De trein van Madrid naar Cordoba is zeer relaxed, vertrekt op tijd, ruime stoelen en mooi uitzicht over de Spaanse hoogvlakte, niet vlak maar heuvelachtig, veel graanvelden en zodra er heuvels zijn krijgen we veel olijfbomen, netjes op rij om te kunnen plukken. Hier en daar een dorpje, maar geen echte steden. En zonder tussenstop is dit een snelle verbinding, van 1:45 minuten over 380 kilometer.

In Cordoba, moeten we 800 meter lopen naar ons hotel. Een echt normaal NH hotel, saai en zakelijk, met kleine onpersoonlijke kamers. We zitten dus al om een uur of een bij het eerste terrasje, bijkomend van de reis. We bestellen een witte en rode wijn. De eerste slok van de rode doet in weemoed terug denken aan Bilbao, daar schonken ze heerlijke Rioja's, echt lekkere wijn, hier is het een platte huiswijn, zonder smaak. De witte was wat anders, inplaats van witte wijn schenken ze hier een sherry, en als je een droge, koude, frisse witte verwacht en je krijgt een sherry dan is dat echt een soort zeepwater. Zelfs met een zure tapas, blijft het niets, behalve natuurlijk voor een sherry fan.

We slenteren het stadje in, de joodse wijk, kleine straatjes, en na wat bochten de eerste souvenirwinkel, daarna meerdere, sieraden en souvenirs. Verder wat tavernes of bodega's, met tapa's en paella's. En alle straatjes leiden tot de Mezquita, de oude moskee welke verbouwd is tot kathedraal. Vanaf 1000 na Christus, gebouwd op de grond van een oude kerk, met zelfs Romeinse achtergrond, door de moren hier gesticht en in de twee eeuwen daarna opgebouwd tot de op een na grootste moskee ter wereld. 20.000 vierkante meter, bogen, pilaren, een vlakke grond. Hier lagen grote aantallen moslims met hun doek vijf keer per dag hun gebed te doen. En als het druk was ook nog een groot aantal op het plein ervoor.

Dit was van 1000 tot 1200 een van de grootste steden van de wereld, met 500.000 inwoners en de islam was het geloof in deze stad, met bekende filosofen en wetenschappers. De islam was het niet het dominante geloof in het Iberische eiland, wat na overmeestering door Rome twee eeuwen voor de jaartelling rooms was, met een deel joods.

De islam zonder afbeeldingen, kale muren met versiersels en teksten. Je voelt ze bijna nog liggen op deze immense overdekte voetbalvelden, onder geluiden van de gezongen gebeden.

In 1236 versloegen de rooms katholieken de islamieten, verjoegen ze uit Cordoba. Ook de joden werden verdreven en men bouwde in de moskee een kathedraal, sloopte in het midden de zuilen eruit en bouwde een gotische, hoge kerk. Met schitterende beelden, houtsnijwerken, van God, de engelen, de heiligen. Ook aan de randen allemaal kapelletjes, vol met schilderijen en beelden.

Midden tussen de kale plafonds, pilaren en vlakke grond, zonder afbeeldingen van dieren, mensen en goden, staat de katholieke kerk, vol met zijn afbeeldingen van God, Jezus, de Heilige geest, engeltjes, dieren. Het lijkt een toppunt van tolerantie, maar je kan het ook zien als een toppunt van overwinning. De islam met zijn verbod op afbeeldingen verslagen door de kerk waarin alles draait om afbeeldingen, zoals we ook al in het Prado zagen.

Maar hoe je het ook ziet, de uitwerking is mooi. De kerk niet kaal en leeg op een plein, waarbij je bij het openen van de deur ineens in een andere wereld zit, het heilige betreed. Nee de kerk open, zonder muren en het midden van een ruimte van pilaren, bogen, leegte. Het resultaat is geweldig, een architectonisch briljante ruimte, magnifiek, de stilte en kaalheid van de ruimte rond de kathedraal en dan de pracht van de kathedraal. De overgang van de pilaren rijen in een kerk, de symmetrie. En de stilte, het licht onder de pilaren, gedempt en alleen maar kaarslicht, terwijl in de kerk de ramen het volle zonlicht doorlaten. De contrasten zijn mooi, de verschillende stijlen zo dicht tegen elkaar zijn imposant, en door de ruimte wordt geluid gedempt, ondanks de groepjes toeristen welke ronddwalen.

Rondom de Mezquita, de joodse wijk, ooit een leuk gebied geweest, maar nu te toeristisch, teveel winkeltjes. Zeker de volgende ochtend als de busladingen over het dorpje worden uitgestrooid. Onder leiding van een gids, persen ze zich als groep door de straatjes, vooral als drie groepen tegelijk een pleintje kruizen is het amusant om te zien, maar het blijft een vreemd fenomeen dat mensen een gids nodig hebben om achterna te lopen. En dan de mooiste stukjes niet te zien krijgen, zoals de leuke kleine musea, rustig, mooi. Een Argentijnse beeldhouwer en een museum over Moorse leerbewerking. Groepen komen hier niet. Van een druk, klein straatje, vol met souvenirs winkels naar een mooi pleintje en een museum, volledige rust, is maar vijftig meter.

Tegenover de Mezquita een brug over de brede, vrijwel droogstaande, rivier met een fort aan de overkant. De brug gebouwd op de plaats van de oude Romeinse brug, ze zeggen gerestaureerd, maar alles is te nieuw, te mooi, teveel namaak. Zeker bij het fort krijg je toch wel het "zaansche schans" gevoel.

Naast de winkeltjes zijn er de restaurants, op de pleintjes of in de plaza's, de bediening ruw, het eten standaard, zeker niet de standaard welke we tot nu toe in Spanje hebben meegemaakt. Terwijl er in onze wandeling buiten de joodse wijk wel leuke eettentjes zijn. Met als absolute toppunt de "Mercado Victoria".Een oude markt, mooi stalen dak, binnenin zijn de oude markt stalletjes vervangen door winkeltjes in hapjes en drankjes, allerlei soorten. Van Japanse sushi, Spaanse worsten, kaas, tapas, heerlijke ham, yoghurt tot oesters met champagne. Rondom de winkeltjes stoelen en een buiten terras. Een geweldig concept, lekkere hapjes, wijntjes en geen groepen.

De Mezquita is geweldig, de joodse wijk, met zijn winkeltjes en souvenirs, is te toeristisch. Maar buiten dit gebied is er een leuke stadje, jammer dat het een tussenstop is voor de tourtjes, in twee uur zien ze niet alles, of eigenlijk proeven ze niets.