Sneeuw

Leeg, leeg en leeg. We rijden over de hoofdweg van Ulan Bator naar "Karakorum", een kleine 370 kilometer naar het oosten. De eerste 20 kilometer is om van het centrum van de stad naar de rand te rijden, drukke, zeer slechte asfalt weg, deels twee en deels een baan. Langs de weg veel bedrijven, maar ook veel met hout omringde woonerven.

Op ieder woonerf staat minimaal een "Ger" tent. De wet geeft hier iedere Mongool het recht op een stuk land van 35 meter bij 35 meter. De wet komt voor uit het feit dat het van oorsprong een nomade volk was. Iedereen trok rond, met zijn vee, van plaats naar plaats. Dus was er ook geen bezit van grond, en met het ontstaan van steden werd dit natuurlijk een probleem, vandaar deze mooie wet. Maar de uitwassen ervan zijn wel minder mooi, overal staan dus ommuurde stukken grond, met een tent en een latrine. Geen riolering, geen zinvol wegen patroon en iedereen stookt zijn tentje warm met ouderwetse kolen of hout, en bij minus dertig graden is dat constant stoken. Maar 40% van de mensen wonen in appartementen, deze worden gestookt vanuit ouderwetse kolencentrales, welke door de uitbreidende stad ook midden tussen de huizen staan. Het resultaat is dat dit de op twee na vervuilste stad van de wereld is, volgens onze gids. En na twee dagen branden ook mijn ogen om dat te bewijzen.

Het gebied waar we door heen rijden, heet dan ook in de volksmond ook "ger village". En grote delen van de mensen wonen dan ook nog in hun ronde tentje, anderen bouwen een huis ernaast, in het veldje van 35 bij 35.

Maar na een uur rijden we de stad uit, en rijden we de leegte in. Het is slecht weer, het sneeuwt, vriest een paar graden. Niet echt dikke vlokken sneeuw maar voldoende om een klein laagje sneeuw op het veld te krijgen. Maar het zicht is door de sneeuw slecht, misschien een kilometer, verder is alles wit. We rijden in een witte tunnel, aan beide zijde van de weg glooiend gras landschap, wit van de sneeuw, en een zwarte asfalt streep waar we op zitten. Verder niets, wit en leeg.

De drukte valt mee, af en toe een auto of vrachtwagen, en de kwaliteit van de weg is zodra we de stad uit zijn ineens goed. Maar door de witte deken om ons heen zien we weinig van de omgeving. Na twee uur beginnen de eerste gaten in het wolkendek te komen. Onze horizon verbreed, sommige plekken worden door de zon verlicht. En we zien de echte leegte. Glooiend landschap, wat kleine bergen aan de horizon, witte laag sneeuw, waar het gele gras net door heen komt. Verder niets, geen bomen, geen bosjes. Uitgebreid ondergesneeuwd grasland. Prachtige, lege, steppe.

En ook zien we zwarte stippen in de witte vlakte, de eerste gedachten zijn dat het stenen zijn of toch bosjes. Maar als we dichterbij komen zijn het kuddes vee, honderden geiten en schapen, of tientallen koeien met misschien een verdwaalde yak er tussen. Of gewoon een groep paarden. Soms is er geen begeleiding te zien, in andere gevallen is er herder op een paard erbij, en soms is het paard vervangen door de brommer.

Het lege land wordt ruim begraast door kuddes. Het land is van iedereen, geen hekken, dus de kuddes lopen rond en eten van het magere gras. En worden geleid naar een paar gertenten in het veld. Het nomade volk bestaat nog, men trekt met zijn kudde. In de zomer staan ze dicht bij het goede gras en het water in poeltjes of riviertjes. In de winter trekken ze meer naar de bergen voor bescherming van de wind. Het hele huis wordt ingepakt en verplaatst. Veelal met de auto, maar we zien ook groepen welke nog volledig traditioneel rond trekken. Een paar zwaar beladen kamelen, mensen dik aangekleed op paarden, honden eromheen en de kudde ervoor, bewegen ze langzaam door de leegte.

De volledige 450 kilometer zien we de kuddes, honderden, variërend van een paar koeien tot een duizendtal geiten en schapen. En dit zijn de kuddes langs de weg, waar het waarschijnlijk druk is, omdat je met de auto nog naar een dorp kan om dingen te halen, maar het land is veel groter en daar zijn geen wegen. Daar lopen waarschijnlijk nog groepen rond welke vrijwel geheel geïsoleerd zijn, ook al is de mobiele telefoon, zonnepaneel en satelliet schotel bijna overal te zien.

Een compleet ander, nomadisch leven, en het is geen toeristen show, deze mensen leven deels nog een leven van generaties terug.

Wij rijden door hun wereld, nergens hekken, leeg grassteppe, kuddes. En de lucht is schoon, de zon breekt volledig door, koud, helder.