Grens mongolie en rusland

Rustig begin, ontbijt, wachten op transfer, en om 13 uur naar station. Trein komt mooi op tijd binnen, wij hebben wederom een eerste klas cabine gereserveerd voor onze vierde treinrit, deze zit in wagon 6. De eerste wagon achter diesellocomotief begint met een, we lopen met onze bagage naar achteren, passeren wagon 2 tot 5, en dan is de laatste wagon waarschijnlijk de 6de, maar hier staat toch echt het bordje 7 op. Verward staan we op een perron, we spreken de taal niet, en bij het zien van onze tickets houden de mannen in hun uniformen, welke we aanspreken, hun schouders op. Niemand doet wat, langzaam begint er toch wel een soort paniek te ontstaan. Over 15 minuten vertrekt de trein, zitten we dan aan boord in het gangpad, zonder cabine voor een reis van 36 uur of laten ze ons helemaal niet erin. En wie moeten we bellen om dan wel weg te komen, en wanneer. En hoe zit het met de verbindende treinen en al geboekte hotels.

De paniek dringt zich langzaam op, is dit het einde van de tot nu toe perfect verlopen vakantie, heeft er iemand ergens een kleine vergissing gemaakt en ons geboekt op een niet rijdende trein, midden in mongolie.

Wat ons in deze status van langzaam optredende histerie niet opvalt is dat alle deuren dicht blijven, ondanks dat er mensen samen drommen voor de treindeuren wordt er niemand naar binnen gelaten. We proberen nog wat andere mensen aan te spreken, op zoek naar iemand die Engels spreekt en wat weet of kan uitzoeken, maar ineens verdwijnen de bordjes, er worden nieuw bordjes opgehangen, en we staan gewoon voor de juiste cabine, stappen in en worden naar onze cabine gebracht. Hier gaan we op de bank zitten, verdwaasd, het eerste uur gaat voorbij zonder het te merken, pas dan is de hartslag op orde.

De cabine is vrijwel gelijk aan de vorige, dit keer twee bedjes tegenover elkaar, al opgemaakt met schone lakens en deken, wat opslagruimte onder het bedje en boven de gang en een deur welke dicht kan. Op de gang een kraantje voor kokend water (oploskoffie, thee, soep of instant noodlles) en een toilet. Verder niets, geen douche mogelijkheid, allen het kleine kraantje in het licht stinkende toilet. Deze trein heeft ook geen restaurant wagen, dus 36 uur in een hokje, uitzicht is alles wat er is.

In de meeste boeken staat dat je makkelijk contact maakt met je buren, meestal zitten er wel een paar mede toeristen uit een ander land waar je lekker ervaringen mee kan delen. Maar wij volgen het traject tegen de algemene richting in (en die word vrijwel niet geboekt) en dan ook nog in het laagseizoen. Gevolg is dat de cabines in onze wagon leeg zijn, of met mongolen, Russen of Chinezen zijn bemand. Een wandeling door de hele trein levert nergens een Europees of Amerikaans gezicht. We zitten alleen en communiceren met de omgeving zal niet lukken, uitzicht is alles.

De temperatuur in de trein is niet individueel te regelen, de kachel geld voor de hele cabine, de ramen zitten vast. Alleen op de overloop tussen twee wagons en op de toilletten kan een klein raampje open. Maar de gang en de cabines hebben helemaal geen individuele mogelijkheid te temperatuur te regelen. En omdat het buitenkoud is stoken ze graag binnen warm, of eigenlijk heet. Het zweet breekt af en toe gewoon uit. Stilzitten en kijken is alles, klagen in Engels en gebaren taal bij de cabine overste geeft begrijpende blikken, maar helpt niet. Uitkleden, T shirt en korte broek, deur en gordijnen tegen de zon dicht. Wat overblijft is het uitzicht. En gelukkig zitten de cabines aan de kant waar geen zon staat, dus het uitzicht is alles.

Stil zitten, naar buiten kijken, een paar regels in een boek lezen, naar buiten kijken, de hele middag totdat het te donker wordt daarna rest het boek, het spelletje op de iPhone of iPad.

Het uitzicht, eerst weer de geweldige ruimte, kort gras, golvende heuvels, kuddes, dorpjes, los staande huizen en gertenten. Langzaam wat meer bergen, wat minder gertenten. De eerste bomen, wat bos langs de heuvels. Het landschap verandert, gaat meer lijken op wat we gewend zijn, huizen, bossen, bergen. Nog steeds kuddes en incidenteel wat industrie rond de dorpen.

Om 21:00 aankomst bij de grens, eerst een Mongoolse delegatie welke de hut in denderend en een paspoort vraagt met ingevuld uitreisdocument. Een strenge duannierre met leesbril, neemt paspoort in ontvangst, kijkt naar de foto, roept je naam, kijkt je streng aan, gebaard dat de bril afmoet, vergelijkt de foto met het gezicht een paar vervelende minuten, en verdwijnt met paspoort.

Een tweede delegatie volgt na 20 minuten, verlangt een declaratie formulier, waarin we hebben ingevuld dat we niets illigaals gaan uitvoeren uit de replubiek van mongolie. We moeten uit de cabine, en kijken toe hoe ze onze tassen doorzoeken, snel, ongeintresseerd, maar iedere tas en rits moet open.

Langs het donkere perron lopen mannen met zaklantaarns de onderkant van de trein te beschijnen. Deze stappen daarna in en doorzoeken de gang en de cabine.

Het hele circus van authotiteiten duurt een uurtje, daarna stilte. De trein staat stil langs een perron, de diesellocomotief is uit, dus is er ook alleen noodstroom, net voldoende of eigenlijk net te weinig om een boek te lezen. We wachten op de authotiteiten. Rond 23:00 komt de bebrilde dame terug, roept je naam, terwijl ze voor de cabin met het paspoort en foto in de hand kijkt. Bij de juiste naam geeft ze het paspoort terug, je mag mongolie verlaten. Als dit bij iedereen is gebeurt komt de trein in beweging, wordt het toilletten geopend en gaat het licht aan.

Voor exact 20 minuten, dan zijn we bij de grens van Rusland. Zelfde excercitie, minder vriendelijk, dit keer niet alleen rond de trein, maar ook in de trein een doorzoeking. De vloermatten worden verwijderd, de luiken eronder geopend, de tassen er uit, zaklantaarns in hoekjes geschenen, de drugshond loopt zijn rondjes, meerdere malen, de paspoorten verdwijnen.

Ook dit gaat over, maar tijdens het wachten gebeurt er steeds wel wat, er stampt iemand door de gang, wil de cabine in, het toillet blijft ook weer op slot en pas om 02:30 komt de trein in beweging, inplaats van een heerlijke nacht, in een licht schommelende trein, in de kadans van de wielen slapen, is de nacht alweer bijna voorbij, er rest een paar uur, in de te warme cabine, waar je niet naar buiten kan kijken omdat het te donker is, geen uitzicht en de slaap is voorbij. Rest een borrel en een goed boek of gesprek, met dank aan de douane.

Maar we zijn in rusland aangekomen.